भएको राम्रो जागिर छाडेर एक कठिन बाटो हिँड्ने निर्णय गर्नु मेरा लागि मात्रै होइन, कसैका लागि पनि सहज हुँदैन । म काम गरिरहेको कम्पनी राम्रो थियो । काम पनि सजिलो, आम्दानी पनि राम्रो । बाहिर हिँडडुल गर्नु नपर्ने, दिनभर एसी भएको कोठमा बसेर आनन्दसाथ काम गर्ने । 

फेरि, कम्पनीले मलाई आठ–नौँ महिनापछि अमेरिका पठाउँदै थियो, जहाँ मेरो जीवन कायापलट हुन सक्थ्यो । मेरा अन्य साथीहरुको जस्तै मेरो तलब पनि डलरमा आउने थियो । अन्य साथीहरुजस्तै मेरो पनि न्यु जर्सीमा एउटा सानदार घर हुन्थ्यो । त्यहाँ कारहरु, ब्रान्डेड कारहरु पनि सस्तै हुने भएकाले मेरो पनि एउटा ब्रान्डेड कार हुन्थ्यो । म ती सबै कुरा सहजै हासिल गर्न सक्थेँ, जुन यहाँ एउटा आम मान्छेले हासिल गर्न आफ्नो पूरै जीवन सुम्पिनुपर्थ्यो । 

तर, त्यो लग्जरियस लाइफ, अझ भनौँ वास्तविकतामा परिणत गर्न सकिने स्वप्नील संसारका अलावा यहाँ मेरो बेग्लै संसार थियो । जसले मलाई न त्यो जागिर सधैँ गरिरहन दियो, न त अमेरिका गएर महत्वाकांक्षी जीवन बिताउने सपना पालिरहन दियो । त्यो थियो, संगीतको संसार । ती सबैको मोहबाट टाढा रहेर मैले संगीतको बाटोमा हिँड्ने निर्णय गरेँ, जतिसुकै गाह्रो भए पनि । 

तर, संगीतको बाटो यति कठिन बाटो थियो, जसबाट हिँड्दा मैले कुनै गीत रेकर्ड गर्न पाउँछु कि पाउँदिन भन्ने पनि निश्चित थिएन ।

यदि तपाईं जीवनमा केही गरिरहनुभएको हुनुहुन्न र तपाईंलाई संगीत आउँछ भने तपाईंसँग संगीतलाई रोज्नुको विकल्प हुँदैन । तर, तपाईंको जीवन राम्रो बाटोमा राम्रौसँग चलिरहेको छ भने यस्तो निर्णय लिन साह्रै कठिन हुन्छ । 

यस्तो अवस्थामा ती मान्छेहरु काम लाग्छन्, जो हाम्रा आफ्ना हुन् । जो तपाईंको साथमा छन् र तपाईंलाई माया गर्छन् । मैले घरमा यो कुरा राख्दा उहाँहरुले निरुत्साहित गर्नुभएन । कतिसम्म भने, यति राम्रो जागिर छाडेर, अमेरिका जान पाउने अवसरलाई जानी–जानी लात हानेर संगीत गर्छु भन्दा कसैले ‘यति राम्रो जागिर किन छोड्दै छस्, बेबकुफ ?’ पनि भनेनन् । 

एउटा चिन्ता भने सबैमा व्याप्त थियो, म स्वयंमा पनि थियो । तर, त्यो चिन्तालाई न कसैले आफ्नो टाउकाको बोझ बनाएर राखे, न त मैले नै । किन कि, मेरो परिवार, साथीहरुलाई राम्रोसँग थाहा थियो कि, अब शंकर आफूलाई पूर्णरुपमा पोख्न चाहन्छ र आफूलाई संगीतमै समर्पित गराउन जाँदै छ । मेरो संगीतप्रतिको लगाव र इच्छा देखेर नै हेला, उहाँहरुले पनि मलाई खुलेरै सपोर्ट गरेको । 

मेरो परिवार र हितैषी साथीहरु भन्थे, ‘एक करोडजना इन्जिनियर हुन सक्छन्, तर शंकर महादेवन कोही एक विशेष हुन्छ ।’ 

यो भरोसा आफ्नो गन्तव्यतर्फ अगाडि बढ्नका लागि पर्याप्त थियो । सबैले मलाई एउटा कुरा स्मरण गराइरहे– जे पनि गर्दै छौ, एकदमै सोची–विचारी गर । तर, मैले कहिल्यै संघर्ष गर्नुपरेन । यो मानेमा म भाग्यमानी भएँ । म यो कुरा स्विकार्न हिच्किचाउँदिन, मैले सबै कुरा सहजै पाएँ । थोरै पनि मिहिनेत गर्नुपरेन ।

भगवान्ले सबै जुराइदिए, मेरो बाटो आफैँ बनाइदिए । मैले धेरैको संघर्षका कथा सुनेको छु, सपना बोकेर सहर पसेपछि उनीहरुले दुःख पाएको, संघर्ष गर्नुपरेको । कतिसम्म भने, बिहान–बेलुका खाना खाने पैसासमेत नभएर भोकै सुत्नुपरेको । तर, मेरो हकमा कहिल्यै यस्तो भएन । केही पाउन कहिल्यै दुःख गर्नुपरेन । 

हुन सक्छ, मेरो व्यवहार र संस्कार एउटा कारण बन्यो होला, मैले कहिल्यै चुनौतीहरुको सामना गर्न नपर्नुको । म आज पनि विनासंकोच भन्न सक्छु, मैले जति पाउनुपर्ने थियो, त्योभन्दा ज्यादा भगवान्ले जुराइदिए । मैले आफ्नो करिअर बनाउन धेरै मिहिनेत गर्नुपर्यो भनेर यहाँ भनेँ भने गलत हुनेछ । 

१९९८ मा रिलिज भएको मेरो पहिलो एल्बम ‘ब्रेथलेस’ भारतमा मात्र होइन, संसारभर हिट भयो । ‘ब्रेथलेस’मा मैले गरेको नौलो प्रयासले नै मलाई सांगीतिक क्षेत्रमा बेग्लै पहिचान दियो । यसबाट पाएको सफलताले नै मलाई महान र चर्चित संगीतकारसँग काम गर्ने मौका दिलायो ।

यसअघि नै हामी तीनजनाको अर्थात् मेरो, एहसान र लायको जोडी बनिसकेको थियो । हामी तीनैजना एक ब्यान्डका रुपमा प्रस्तुति दिन्थ्यौँ । यस्तैमा एकदिन निर्देशक मुकुल आनन्दले एहसानलाई आफ्नो अफिसमा बोलाए र आफ्नो फिल्ममा संगीत गर्न प्रस्ताव गरे । 

एहसानको फिल्मसँग कुनै लेनदेन थिएन, त्यसैले सुरुमा उसले त्यो प्रस्ताव स्विकारेन । पछि, मुकुल आनन्दले उसलाई धेरै सम्झाए । उनले भने– यो तिम्रो लागि धेरै ठूलो अवसर हुन सक्छ । तर पनि एहसानले मानेन । धेरै नै गरेपछि उसले एउटा सर्त राख्यो, सर्त उनीहरुलाई स्विकार्य भए मात्र फिल्ममा काम गर्नेगरी । सर्त थियो– फिल्ममा आफूसँगै शंकर र लायले पनि संगीत गर्ने । 

मुकुलले एहसानले जसजसलाई लिएर संगीत बनाए पनि आफूलाई आपत्ति नहुने बताए । त्यसपछि हामी तीन मिलेर उनको फिल्म ‘दश’का लागि गीत तयार गर्यौँ । त्यो फिल्म रिलिज भने भएन । पछि हामीले त्यो गीतलाई तीनैजनाको संयुक्त स्वर र संगीतमा रिलिज गर्यौँ । गीत थियो, ‘सुनो दुनियाँ वालो, बुरी नजर हम पर डालो, चाहे जितना जोर लगा लो.... सबसे अलग हिन्दुस्तानी ।’

(‘लाइभ हिन्दुस्तान डटकम’को  ‘मेरी कहानी’खण्डअन्तर्गत प्रकाशित शंकर महादेवनको ब्लगको अनुदित अंश)