नेकपा माओवादी केन्द्रले समर्थन फिर्ता नलिएपछि आफैं विश्वासको मत लिने निर्णय गरेका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली हिजो आज सांसद जोड घटाउमै व्यस्त छन् । आगामी २७ गते विशेष अधिवेशनमार्फत विश्वासको मत लिने तयारी गरिरहँदा ओली आफ्नै पार्टीबाट मत पाउनेमा विश्वस्त छैनन् । उनी प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसदेखि अन्य साना दलसँग सहयोगको याचना गरिरहेका छन् । 

ओलीले आफूहरुलाई असजिलो पार्दै गए, उनलाई पनि सहजै नछाड्ने नीति लिएर एमाले भित्रकै ओली इतर समूह अघि बढेको छ । २८ फागुनमा बसेको ओली पक्षको केन्द्रीय कमिटी बैठकले बालुवाटारबाट गरेको निर्णय बदर गर्दै जेठ २ को अवस्थामा नफर्किए ओलीसँग मिल्ने सम्भावना बन्द भइसकेको नेताहरुले सार्वजनिक गरेका छन् । 

२७ गते नजिकिँदै जाँदा एमालेभित्र के के हुँदैछ ? नेपाल पक्ष कसरी अघि बढ्छ ? यस्तै विषयमा केन्द्रित रहेर नेपाल पक्षका केन्द्रीय कमिटी सदस्य तथा प्रतिनिधिसभा सांसद विरोध खतिवडासँग गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश :

नेकपा एमाले विभाजन भएकै बुझ्ने त होला नि होइन ?

उहिल्यै भएको । अदालतले पुन:स्थापना गरेपछि २८ फागुनमा एकलौटी बैठक राखेर विभाजन त केपी कमरेडले उहिल्यै गरिसकेकै हुन् । 

ओली सरकार ढाल्न मोर्चाबन्दी पनि सुरु भइसकेको छ । उहाँ जेठ २ मा फर्कनेतिर देखिनुहुन्न । खास कुरा के हो ? 

हाम्रो आफ्नो सरकार हो, किन ढाल्नु र ? आफ्नो पार्टीको सरकार ढाल्ने भन्ने विषय नै आउँदैन नि । उहाँले मलाई तिमीहरूको भोट चाहिँदैन भनेर निष्काशन गर्ने निर्णय लिनुभयो भने त उहाँले आफैंले आफैंलाई ढालेको भइहाल्यो नि । हामीले ढालेको हुँदैन ।

ओली सरकार ढाल्नकै लागि सामूहिक राजीनामाको विषय उठेको छ नि ? 

बैठक बोलाएर केपी ओलीले भोट चाहियो भन्नुभयो भने आफ्नै पार्टीलाई भोट हाल्न परि गो । होइन, तिमीहरुलाई निष्काशन गर्छु भन्नु भयो भने त्यसपछि बिचार गरौंला । गर्दन थाप खुकुरी हान्छु भन्नुभयो भने गर्दन थापेर बसिरहने कुरा त आएन नि ।

यही अवस्थामा ओलीलाई विश्वासको मत दिन तपाईंहरु तयार हुनुहुन्छ ? 

सुरुमा त उहाँले विश्वासको मत नै माग्नुभएको छैन । हामीलाई थाहा नै छैन । बोलाउनुभएकै छैन । बरु, अरुको घरमा देउसी भैलो खेल्दै हिँड्नु भा छ । हिजो मात्रै शेरबहादुरजीको मा गएर देउसी भैलो खेल्नुभयो क्यारे । केही समय अगाडिदेखि महन्थ ठाकुर र राजेन्द्र महतोसँग देउसी भैलो खेलिरहनु भएको छ । ‘भन भन भाइ हो भोट देऊ है’ भनेर । तर, पार्टी बैठक बोलाएर यस्तो अवस्था छ है भनेको त मलाई  थाहा छैन ।

सरकारलाई कुनै सहयोग नगरी ओली विरुद्धमा लाग्नुभयो भन्ने उहाँको आरोप छ नि ?

सहयोग भनेको त एक हातको ताली हैन होला नि । उहाँलाई हाम्रो आरोप पनि दर्ज गरिदिनुस् न भन्यो भने बैठक नै नबोलाउने, बोलाए पनि एकलौटी बोलाउने, मनपरि निर्णय गर्ने, निर्णय सुधार्नुस् भन्दा नमान्ने अनि तपाईं भन्नुहोस् त असहयोग उहाँले गर्नु भो कि हामीले ?

सर्वोच्चले फैसला गरेर एमाले पुन:स्थापित गर्‍यो । पुन:स्थापित एमालेको बैठक बसौंभन्दा नबसेर गुटको मात्र बैठक बस्ने । उहाँले के भन्नुभयो भन्दा पनि के गर्नुभयो भन्नेतिर हेरौं न । 

हिजो तपाईंकै समूहका नेता सुरेन्द्र पाण्डेले त प्रधानमन्त्रीलाई विश्वासको मत दिने भन्नुभयो । तपाईंहरु के गर्नुहुन्छ ? आधिकारिक निर्णय के हो ?

खै, अब त्यो बारेमा सुरेन्द्रजीलाई नै सोध्नुहोस् । म सबैको भारी बोकेर हिँड्न सक्दिन नि । आधिकारिक निर्णय केही भइसकेको छैन । अनेकौं विकल्पमा सल्लाह भइरहेको छ । २७ गते आउन धेरै बाँकी छ । अनेकौं प्रसंग आइरहेका छन् ।

आफ्नो पार्टी आफ्नो सरकारलाई जोगाएर भोट हाल्ने पहिलो प्राथमिकतामा हो । त्यो प्राथमिकतामा केपी ओलीले तिमीहरूको भोट मलाई चाहिँदैन, कांग्रेसको र फोरमको भोट भए पुग्छ भन्नुभएको छ, अहिलेसम्म । अब, होइन चाहिन्छ भन्नुभयो भने पहिलो कुरा विश्वासको मत दिने, आफ्नो सरकार र पार्टी जोगाउने भन्ने हो । 

त्यसो भए ओलीले आत्मालोचना गरेर तपाईंहरुलाई बोलाएर एकपटक छलफल गर्नुभयो भने विश्वासको मत सजिलै दिनुहुन्छ ?

अध्यक्ष उहाँ हो नि त । म अध्यक्ष होइन नत्र म बैठक बोलाउँथे । पार्टीका साथीहरुलाई एक ठाउँमा ल्याएर समस्याको हल गर्ने प्रयास गर्थें । कोरोनाको विषयमा सर्वदलीय बैठक बोलाउँथे, सम्पूर्ण राष्ट्र एकढिक्का भएर कोरोनाको विरुद्ध लडौं भन्थे ।

अहिले सरकारको नेतृत्वमा बसेको पार्टीले कोरोनाविरुद्ध कसरी लड्ने भन्ने तयारी गरेकै देखिएन । सर्वदलीय बैठकमा सरकार वा राजनीतिक झन्झटहरू छन् तिनको समाधान कसरी गर्ने लगायतका विषयमा छलफल हुन्थ्यो । अनि त्यहीं निष्कर्ष निस्कन्थ्यो । त्यही अनुसार हिँडे हुन्थ्यो । त्यो प्रयास त म कतै पनि देखिरहेको छैन । अनि कहाँ हुन्छ ?

अब त मिलनबिन्दुमा जाने भन्दा पनि संकट वा विभाजनकै दिशातर्फ अग्रसर भएको देखिन्छ हैन ?

अहिले मलाई तपाईंले फोन गर्नुभएको हो, मैले त होइन । तपाईंलाई मसँग गफ गर्न मन लायो, तपाईंले गर्नुभयो  । मलाई गफ गर्न मन लागेको भए म गर्थें नि त । त्यस्तै हो अहिलेको राजनीतिक अवस्था पनि । देशमा संकट आएपछि देशको प्रधानमन्त्रीले सबैलाई बोलाउने हो ।

प्रधानमन्त्रीले नै बोलाएर देशमा भएको संकटविरुद्ध कसरी लड्ने यस्तो हालत भयो सबै पार्टीले आआफ्नो ठाउँमा एकजुट भएर लाग्नुपर्यो भन्नुपर्ने हो । तर, सरकारमा बसेका एक जना मन्त्रीलाई मैले सोधें, ‘सर्वदलीय बैठक बोलाएर कोरोना विरुद्धको अभियानमा लड्न किन ढिला गरिरहेको भनेर’ उहाँले त ‘सर्वदलीय बैठक किन बोलाउने, पैसा खर्च गर्ने हामी, औषधी किन्ने हामी, सरकारले सबै गर्ने अनि जस अरुलाई दिने ? औषधी किन्न कांग्रेसले पैसा हाल्छ ?’भन्नुभयो । मैले उहाँलाई धन्यवाद दिएर हिँडे । यो सोचले ल्याएको अवस्था हो अहिलेको ।

प्रधानमन्त्रीविरुद्ध ‘फ्लोर क्रस’ गर्नुभन्दा पनि त्यसअघि नै राजीनामा दिनु उत्तम विकल्प हो, भनेर छलफल अघि बढेको सुन्छौं त हामी ? 

धेरै विकल्पहरूमा छलफल छ भनिहालेँ नि मैले । पहिलो त भोट हाल्ने नै विकल्प हो । भोट हाल्न त उहाँ (प्रधानमन्त्री) ले चाहिँदैन, ढोकाबाटै छिर्न दिन्न भन्नुभएको छ । भोट हालेपछि भोलिपल्ट निकाल्ने भन्ने निर्णय भएको छ ।

अस्ति १२ गतेको बालुवाटारको बैठकले २७ गतेको भोट लिने अनि निकाल्ने निर्णय गरेको रैछ, नत्र त्यही दिन निकाल्ने तयारी रैछ । साथीहरुले अहिले किन निकाल्नु, २७ गतेको भोट लिऔं अनि निकालौंला भनेछन् । त्यो भएपछि भोट पनि आउँछ निकाल्न पनि पाइन्छ, अहिले निकालेर त हाम्रै भोट घट्छ भन्नुभएछ । भनेपछि अनि भोट हालेको भोलिपल्ट हाम्रो गर्धनमा खुकुरी हान्न लागेको थाहा पाउँदा पाउँदै कसरी भोट हाल्ने ? यस्ता धेरै समस्या छन् र धेरै विकल्पमा छलफल भइरहेको छ ।

पहिलो विकल्प, भोट हाल्ने । दोस्रो विकल्प, नहाल्ने हो भने किन नहाल्ने । कसरी नहाल्ने ? अनुपस्थित भएर नहाल्ने कि, फ्लोर क्रस गरेर नहाल्ने कि, अथवा आफ्नै पार्टीविरुद्धमा फ्लोर क्रस किन गर्ने भन्ने हो । केपी ओलीलाई हामी चाहिएका छैनौं जस्तो देखिएको हुनाले ल हामीले सामूहिक राजीनामा दियौं, हामीले बाटो खुला गरिदियौं भनेर दिने हो कि लगायतका अनेकौं विकल्प छन् ।

विकल्पमाथि छलफल भइरहँदा हामी पनि सकिने भयौं, अब तपाईंलाई नि सजिलो पार्दैनौं भन्न खोजेको हो ? 

उहाँलाई हामी पार्टीमा बसेको घाँडो भइरहेको छ । हामीले राजीनामा दियौं भने त बालुवाटारमा दीपावली भइहाल्छ नि । उहाँलाई जेजे सजिलो हुन्छ त्यही-त्यही गर्दिंदै जाने हो हामीले र ? 

प्रधानमन्त्रीले त फेरि संसद विघटन गर्नसक्ने संकेत दिनुभएछ नि ?

होला, उहाँले के सोच्नुभएको छ त्यो त हामी बुझ्दैनौं । विघटन गर्नुस्, ३ वर्ष चलाउनुस् । हामीले ५ वर्ष चलाउनुस् भनेर भनेकै छौं । पार्टी पुन:स्थापना भएपछि अध्यक्ष उहाँ नै हो । अनि पुन:स्थापना केपी ओली अध्यक्ष मात्र भएको होइन, महासचिव मात्र भएको होइन । उपाध्यक्ष पनि स्थापित भएको हो, वरिष्ठ नेता, उपमहासचिव सबै स्थापित भएको हो । पुन:स्थापित हुँदा खेरी म पनि स्थापित भएकै हो ।

तर, उता पक्ष (ओली पक्ष) को व्याख्या अध्यक्ष र महासचिव स्थापित भएको हो, अरु सबै होइन, अनि यो एमाले पुन:स्थापित गरिदिएको भनेको हाम्रा लागि हो, तिमीहरूका लागि होइन भन्ने छ । हामी त्यसको विरुद्धमा छौं । हामी आफ्नै ढंगले कमिटीहरु बनाएर हिँडिरहेका छौं । उहाँहरु एमालेलाई विग्रहमा लाने, भएका साथीहरुलाई कारबाही गर्ने जस्तो काममा हुनुहुन्छ ।

एउटा कुरा के भने, बिरुवा हुर्काउन बढाउन गाह्रो हुन्छ तर, त्यो काट्न सजिलो छ नि । पार्टीमा पनि निष्काशन गर्न सजिलो छ, तर एक-एक जना मान्छे जम्मा गरेर यो पार्टी बनाउन कति गाह्रो भएको थियो ? हुर्किसकेको पार्टीलाई एक छप्का हानिदिएपछि के हुन्छ ? विरुवा जस्तै हो । बहादुरी भनेको पार्टी बचाउने, त्यसलाई देशकै ठूलो पार्टी बनाइराख्ने हो । भएका पार्टीका मान्छेलाई कारबाही गर्ने निष्काशन गर्ने त्यो बहादुरी होइन । 

तपाईंहरु पनि समानान्तर कमिटी गठन गर्दै हिँडेको, पार्टीविरुद्ध लागेको भन्नुहुन्छ त ?

तपाईंको प्रश्नै गलत छ, हामी समानान्तर कमिटी बनाउँदै हिँडेका होइनौं । उहाँले बस्न नदिएपछि कार्यकर्ता माझ गएका हौं ।

उहाँले बैठकमै नबोलाएपछि हामी के गर्ने ? फागुन २३ गते अदालतले निर्णय गरेपछि २८ फागुनमा उहाँ (प्रधानमन्त्री) ले गुटको बैठक राख्नु भयो । सबै निर्णय गराउनु भयो ।  अनि हामी राजनीतिक गर्ने मान्छे के गुच्चा खेलेर बस्छौं त ? हामीले बनाएको एमाले हामी जोगाउन हिँड्यौं ।

तपाईंहरुको घरमा मैले ढुंगा हानेपछि तपाईंले मलाई पिट्न आउनुभएको हो कि, तपाईंले मलाई पिटेपछि मैले ढुंगा हानेको हो । २८ फागुनको बैठकमा उहाँले एकलौटी निर्णय गरेपछि हामीले त्यो गलत भयो भन्यौं । उहाँले त्यो सही छ, मैले गर्‍या मान्ने मान्छे मात्र मेरो पार्टीमा अट्छ भन्नुभयो, त्यसपछि एमाले हाम्रो पनि पार्टी हो भनेर हामी कार्यकर्ता माझ गयौं । 

२३ फागुनमा सर्वोच्चले एमाले ब्युँताएपछि पनि तपाईंहरु पेरिसडाँडाबाट धुम्बाराही वा बालुवाटार नगई होटलतिर जानुभयो । त्यो कुराले पो अध्यक्ष बिच्किएका हुन कि ? 

यस्ता कुरातिर नलागौं । जस्तो कि, तपाईंले अहिले मसँग कुरा गर्नुभयो । अब तपाईं एमाले वा माधव गुटको हुनुभयो ? दलीय व्यवस्थामा हिजो देउसी भैलो खेल्न देउवाकोमा गएको के ? उहाँ कांग्रेस प्रवेश गर्नुभयो त्यसो भए ? हिजो देउसी भैलो खेल्न त जानुभएको थियो । महन्थ ठाकुरसँग दिनदिनै कुरा गरिरहनुभएको छ, उहाँ फोरम हुनुभएको हो ? 

माधव नेपालले राजेन्द्र महतोलाई भेट्दा दक्षिणपन्थीसँग भेटेको हुने, केपी ओलीले भेट्दा क्रान्तिकारीसँग भेटेको हुने ? माधव नेपाल र शेरबहादुर भेटेको षडयन्त्र हुने, ओली-देउवा भेट्दा प्रगतिका लागि हुने ? यस्तो पनि हुन्छ । 

प्रधानमन्त्री जेठ २ मा  फर्कनुभएन भने २७ गते के हुन्छ ?

उहाँले पार्टी नै चलाउने हो भने, वा एमालेको माया छ भने फर्कनै पर्‍यो । यो एक वर्षको नयाँ पार्टी हो र भन्या । ०२८ सालदेखि आएको पार्टीको इतिहास हो । यस्तो अवस्थामा कतिवटा अध्यक्ष भए ? कतिवटा महासचिव भए ? हामीले पार्टी र देशमा परेका समस्यालाई कसरी समाधान गर्‍यौं । झलनाथ र केपी ओलीको चुनाव भएको थियो । झलनाथले जित्नुभएको थियो । केपी ओलीले जसरी सबैलाई निष्काशन त उहाँले गर्नुभएन । माधव नेपाल महासचिव हुनुहुथ्यो, कसैलाई निष्काशन गर्नुभएन ।

अहिले ओली अध्यक्ष हुँदा सबैलाई निष्काशन गर्ने ? विरुद्धमा हुने बित्तिकै जसको हातमा डन्डा छ त्यसैले कारबाही गर्ने मात्र समाधान त होइन । नत्र, यसअघि नै यो पार्टी सकिन्थ्यो होला नि हैन ?

जो छ उसले आफ्नो पक्षको मान्छे राख्ने अरुलाई निकाल्ने गर्दा के होला ? जो पावरमा भयो त्यसले विरोधीहरुलाई ध्वस्त पार्ने हो भने यहाँसम्म आइपुग्दै आइपुग्दैनथ्यो नि । नेतृत्वको क्षमता भनेको त पार्टीभित्रको अन्तविरोधलाई समाधान गर्ने, आत्मालोचना गर्ने, जुनसुकै समस्या आए पनि पार्टीमा छलफल गरेर निकास निकाल्ने हुनपर्ने थियो । त्यो समाधान गरेर अघि बढ्ने नेता, नेता हुन्छ । बिरुवा हुर्काउन गाह्रो छ, काटिदिन के गाह्रो भयो र ?

पार्टी र देशको अभिभावक भएको हिसाबमा प्रधानमन्त्रीले यसको समाधान कसरी गर्नुपर्यो त अब ? 

यो समस्याको निराकरण भनेको, अघि नै भनेजस्तो कोरोनासँग सम्बन्धित हो भने सर्वदलीय बैठक बोलाएर के गरी कसो गरी जाने भनेर सबै पार्टीका इकाइहरु, संगठन बनाएर सम्पूर्ण जनतालाई गोलबद्ध भएर हिँडौं भन्नुपर्‍यो । मान्छे बाँच्यो भने यो देश चल्ने हो, भनेर सबै दल एकजुट हुन्छन् । वडा वडामा कमिटी बन्छन्, घर घरमा चेतना दिँदै हिँड्छन्, जथाभावि हिँडेका मान्छेलाई बाटो बाटोमा समाएर चेतना दिन्छन् । सहज हुँदै जान्छ । 

अब यदि पार्टीतिरको कुरा हो भने, पार्टीको बैठक बोलाउन पर्‍यो । बैठक बोलाएर छलफल गर्नपर्यो । मेरो गोरुको बाह्रैटक्का भन्न भएन । मेरो आदेश मान्नेजति आऊ, नमान्नेहरु नआऊ, मेरो जय-जयकार गर्नेहरु आऊ, आलोचना गर्नेहरु नआऊ भन्न भएन । पार्टीमा त मत मतान्तर हुन्छ, राय सल्लाह हुन्छ । ठिक बेठीक भन्ने कुरा हुन्छ ।