न्युयोर्क– स्विडेनकी जलवायु अभियन्ता ग्रेटा थन्बर्गसहित १६ बालबालिकाले ‘जलवायु संकटविरुद्ध उपयुक्त कदम नचालेर उनीहरुको मानवअधिकार हनन गर्ने’ विश्वका ठूला पाँच अर्थतन्त्रविरुद्ध संयुक्त राष्ट्रसंघमा उजुरी दिएका छन् । उजुरी दर्ता गर्नुअघि सोमबार नै थन्बर्गले संयुक्त राष्ट्रसंघको ‘क्लाइमेट एक्सन समिट’मा विश्वका नेताहरुलाई सम्बोधन गर्दै निकै भावुक र आलोचनात्मक वक्तव्य दिएकी थिइन् । 

‘तपाईंहरुले आफ्ना खोक्रा शब्दहरुका आडमा मेरा सपना, मेरो बाल्यकाल चोर्नुभएको छ, तैपनि म अझै भाग्यमानीमध्येकी एक हुँ,’ वक्तव्यमा उनले भनेकी छिन्, ‘मानिसहरु प्रताडित भइरहेका छन्, मरिरहेका छन् ।’ 

उनीहरुको उजुरी सबैभन्दा बढी हरितगृह ग्यास उत्सर्जन गर्नेमध्येका पाँच मुलुक जर्मनी, फ्रान्स, ब्राजिल, अर्जेन्टिना र टर्कीविरुद्ध छ ।

यी पाँच देशले ३० वर्ष पुरानो बालअधिकारसम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसंघीय अभिसन्धि ‘युएनसिआरसी’का सर्तहरु पूरा नगरेको उनीहरुको आरोप छ । हस्ताक्षर गर्ने (हालसम्म ४४) मुलुकका हकमा अन्तर्राष्ट्रिय कानुनकै दर्जा पाएको यो सन्धिले बालबालिकाको नागरिक, राजनीतिक, आर्थिक, सामाजिक, स्वास्थ्यगत र सांस्कृतिक अधिकार सुनिश्चित गर्छ । 

संयुक्त राष्ट्रसंघले आफ्नो ७४औँ महासभाको पहिलो दिन जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी बृहत् सत्र राखेको छ । जहाँ, विश्वका दर्जनौँ नेताले आ–आफ्नो देशका कार्बन उत्सर्जन न्यूनीकरणका योजनाहरु प्रस्तुत गर्दै छन् । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसहित विश्वका केही ठूला नेता भने यो सत्रमा सहभागी छैनन् । 

थन्बर्गको समूहले दायर गरेको उजुरीमा ती पाँच देशले कसरी उनीहरुको मानवअधिकार कुन्ठित गरिरहेका छन् भन्नेबारे विस्तृत विवरण राखिएको छ ।

समग्रमा, ती देशले जारी जलवायु संकटको ‘स्पष्ट पूर्वानुमान गर्न सकिने भयानक असरहरु’लाई रोक्न आफ्ना साधनस्रोतको उपयोग नगरेको र समस्या सम्बोधनका लागि अन्य देशसँग सहकार्य पनि नगरेको उनीहरुको आरोप छ । उनीहरुको आरोपमा हरितगृह ग्यासको उत्सर्जन कटौती गर्ने दिशामा पनि यी देशले पर्याप्त कदम चालेका छैनन् । 

जलवायु संकटले आफ्नो पुस्ताको जीवनमा पहिले नै असर परिसकेको भन्दै यी बाल–अभियन्ताले जलवायु परिवर्तनको असर बढ्दै जाँदा आफ्नो भावी जिन्दगी नै संकटमा पर्ने चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।